Thông tin về cây macca: nguồn gốc, đặc điểm và phân bổ

Cây Macca, với những hạt giàu dinh dưỡng và hương vị thơm ngon, đang ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Từ một loại cây trồng chủ yếu ở Úc, cây macca đã được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia khác, góp phần đáng kể vào nền kinh tế và đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của con người. Bài viết này Ngành trồng trọt sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về cây macca, bao gồm nguồn gốc, đặc điểm sinh học và phân bố địa lý của loại cây này. Việc tìm hiểu cây mắc ca một cách toàn diện sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về giá trị và tiềm năng phát triển của nó.

Nguồn gốc

Nguồn gốc địa lý

Cây macca ( Macadamia integrifolia và Macadamia tetraphylla) có nguồn gốc từ Đông Nam Queensland và New South Wales, Úc. Đây là nơi mà cây macca được tìm thấy trong tự nhiên, phát triển mạnh mẽ trong môi trường khí hậu ôn hòa và đất đai màu mỡ. Sự đa dạng sinh học phong phú của khu vực này đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiến hóa và thích nghi của cây macca.

Lịch sử phát triển

Sau khi được phát hiện và nghiên cứu ở Úc, cây macca bắt đầu được trồng thương mại vào cuối thế kỷ 19. Quá trình lan rộng của cây macca ra các quốc gia khác diễn ra khá chậm ban đầu, chủ yếu do kỹ thuật trồng trọt và chế biến hạt còn hạn chế. Tuy nhiên, với những nghiên cứu khoa học và sự phát triển của công nghệ, cây macca dần được trồng ở nhiều vùng khí hậu khác nhau trên thế giới, bao gồm cả các nước ở châu Mỹ, châu Phi và châu Á. Việc vận chuyển và buôn bán hạt cây macca cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phổ biến loại cây này.

Các giống Macca chính

Hiện nay, có nhiều giống cây macca khác nhau được trồng trên thế giới, mỗi giống có những đặc điểm riêng về năng suất, chất lượng hạt và khả năng thích nghi với điều kiện môi trường. Một số giống phổ biến bao gồm: giống Beauregard, giống A16, giống 741, và nhiều giống lai khác được tạo ra thông qua quá trình chọn lọc và lai tạo. Sự đa dạng về giống cây macca tạo điều kiện cho việc lựa chọn giống phù hợp với từng điều kiện cụ thể, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất. Nguồn gốc hạt mắc ca cũng ảnh hưởng đến chất lượng và đặc điểm của hạt.

Đặc điểm

Đặc điểm hình thái

Cây macca là một loại cây thân gỗ, thường xanh, có chiều cao trung bình từ 10 đến 15 mét, nhưng một số cây có thể cao tới 20 mét. Tán lá rộng, tạo bóng mát tốt. Vỏ cây màu xám nâu, khá nhẵn. Lá cây hình bầu dục, dài từ 10 đến 25 cm, rộng từ 4 đến 10 cm, mép lá có răng cưa. 

Hoa cây macca nhỏ, màu trắng hoặc hồng nhạt, mọc thành chùm ở nách lá. Quả cây macca có hình tròn hoặc bầu dục, đường kính từ 3 đến 5 cm, vỏ ngoài cứng, bên trong có một lớp vỏ lụa bao bọc hạt. Hạt cây macca có hình tròn hoặc hơi dẹt, màu nâu sẫm, vỏ cứng, bên trong là nhân màu trắng ngà, có vị béo và thơm ngon.

Đặc điểm sinh lý

Cây macca ưa khí hậu ấm áp, nhiệt độ trung bình năm từ 18 đến 25 độ C. Cây macca cần lượng mưa trung bình từ 1000 đến 1500 mm/năm, phân bố đều trong năm. Cây macca thích hợp với đất thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng, độ pH từ 5,5 đến 6,5. Cây macca có khả năng chịu hạn khá tốt, nhưng không chịu úng. 

Thời gian sinh trưởng của cây macca khá dài, từ khi trồng đến khi thu hoạch mất khoảng 7-8 năm. Tuy nhiên, cây macca có thể cho thu hoạch trong nhiều năm liền, với năng suất tăng dần theo tuổi cây. Cây quả mắc ca cần được chăm sóc tốt để đạt năng suất cao.

Khả năng sinh sản

Cây macca là cây tự thụ phấn, nhưng cũng có thể thụ phấn chéo. Việc thụ phấn chéo giúp tăng tính đa dạng di truyền, tạo ra những cây con có sức sống mạnh mẽ và năng suất cao hơn. Cây macca thường ra hoa vào mùa xuân và cho quả vào mùa thu. Cây hạt macca cần được thụ phấn đầy đủ để tạo ra quả chất lượng cao.

Phân bố

• Các khu vực chính trồng Macca trên thế giới: Hiện nay, cây macca được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới, chủ yếu tập trung ở các vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Úc vẫn là quốc gia sản xuất cây macca lớn nhất thế giới, tiếp theo là Mỹ, Nam Phi, Brazil, Kenya, và một số nước ở châu Á như Việt Nam, Trung Quốc.
• Điều kiện tự nhiên của các khu vực này: Các khu vực trồng cây macca đều có những đặc điểm tự nhiên chung như khí hậu ấm áp, lượng mưa phù hợp, đất đai màu mỡ và thoát nước tốt. Tuy nhiên, mỗi khu vực lại có những điều kiện cụ thể khác nhau, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng hạt cây macca.
• Sản lượng Macca toàn cầu và của từng khu vực: Sản lượng cây macca toàn cầu đang tăng nhanh chóng, đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường. Úc vẫn giữ vị trí dẫn đầu về sản lượng, nhưng các nước khác cũng đang tăng cường diện tích trồng cây macca và áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao năng suất.
• Phân bố ở Việt Nam: Việt Nam cũng đang trong quá trình phát triển trồng cây macca, với một số tỉnh thành đã bắt đầu trồng thử nghiệm và cho thấy kết quả khả quan. Tuy nhiên, diện tích trồng cây macca ở Việt Nam còn khá nhỏ so với các nước khác. Việc nghiên cứu và phát triển giống cây macca phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai của Việt Nam là rất cần thiết để nâng cao hiệu quả sản xuất. Cây maca đang được xem là một loại cây trồng tiềm năng ở Việt Nam. Cây măc ca và cây mắc ka là các cách gọi khác của cùng một loại cây.

Kết luận

Cây macca là một loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, với những hạt giàu dinh dưỡng và hương vị thơm ngon. Việc hiểu rõ về nguồn gốc, đặc điểm và phân bố của cây macca là rất quan trọng để phát triển bền vững loại cây này. Việc tiếp tục nghiên cứu và ứng dụng công nghệ hiện đại sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng của cây macca, mở ra nhiều cơ hội kinh tế cho các nước trồng loại cây này. Cây mắc ca xứng đáng được đầu tư và phát triển hơn nữa trong tương lai.